ĐỀN KIM NGƯU (PHỦ TÂY HỒ)
FULL VIDEO: https://www.youtube.com/watch?v=sPPzC3X3_qA
Huyền tích Trâu Vàng
Trong kho tàng truyện cổ tích Việt Nam, Nguyễn Đổng Chi viết rằng, vào thời nhà Lý của nước ta có vị thiền sư tên là Nguyễn Minh Không (còn có pháp danh là Dương Không Lộ) rất có tài về y thuật, được vua Tống mời sang Bắc quốc chữa bệnh cho hàng thân quốc thích. Một lần vị thiền sư nước Việt chữa khỏi bệnh cho Thái tử, vua Tổng hỏi, “nhà ngươi muốn được ta ban thưởng gì?”. Thiền sư Minh Không khiêm tốn bảo chỉ xin nhà vua ít đồng đen về nước để đúc chuông thôi. Vua Tống thấy thiền sư Minh Không đưa cái tay nải, có cái túi bé tý ra thì nghĩ, “cái túi bé thế thì đựng được bao nhiêu, nên cứ vào kho thích gì thì lấy cái đó, miễn chỉ được đầy túi thôi”. Minh Không len qua chỗ con trâu bằng vàng to lớn đang đứng án ngữ vào. Thiền sư Minh Không, làm phép, cái túi nhỏ nhưng thu hết đồng đen trong kho. Ra tới sông, thiền sư lấy nón làm thuyền, đưa đồng đen trót lọt về nước Nam, trong khi vua Tống bị hớ, vì đã trót nói cho vào kho thoải mái lấy.
Về nước, Minh Không đúc được quả chuông lớn, phần thừa còn đúc được “tứ đại khí” nổi tiếng. Khi chuông đúc xong, Minh Không được vua Lý cho đánh thử. Tiếng chuông vừa ngân lên, thì con Trâu Vàng (Kim Ngưu) trong kho của vua Tống, nghe thấy tiếng chuông, tưởng là mẹ mình (vì “đồng đen là mẹ vàng”) chạy lồng về đất phương Nam. Khi đến rừng lim phía Bắc thành Thăng Long thì tiếng chuông im bặt, trâu mất phương hướng lồng lên giẫm nát một vùng tạo thành Hồ Tây, đường Trâu Vàng chạy thì thành sông Kim Ngưu. Thiền sư Minh Không thấy trâu chạy đến liền vứt chuông xuống hồ, vậy là trâu vàng theo chuông chìm xuống Hồ Tây từ đó.